Seksuele afpersing is ’n onrusbarende en groeiende probleem in Suid-Afrika, veral vir tieners wat ’n groot deel van hul tyd aanlyn deurbring. Hierdie misdaad behels dat iemand ’n slagoffer dwing om eksplisiete inhoud te deel of aan ander eise te voldoen onder die dreigement om private materiaal bloot te stel. Met die wydverspreide gebruik van sosiale media en boodskapplatforms, is tieners meer kwesbaar as ooit tevore. Ouers, versorgers en tieners moet verstaan hoe seksuele afpersing werk, die rooi ligte herken, en weet watter stappe geneem moet word om dit aan te spreek.

Hoe seksuele afpersing tieners affekteer

Tieners loop verskeie risiko’s wanneer hulle die digitale wêreld navigeer. Sosiale media verbind hulle dikwels met vreemdelinge, insluitend vals profiele wat voorgee om eweknieë of romantiese belangstellings te wees. Boosdoeners mag hul slagoffers manipuleer deur vertroue oor tyd te bou, net om later druk toe te pas om intieme inhoud te deel. Digitale inbrake speel ook ’n rol, waar private foto’s of video’s gesteel word deur ’n tiener se rekeninge of toestelle te kaap. Ontstellend genoeg word seksuele afpersing nie altyd deur vreemdelinge gepleeg nie; dit kan ook ontstaan uit eweknieë of klasmaats wat inhoud wat in vertroue gedeel is, misbruik.

Tekens dat ’n tiener ’n slagoffer kan wees

Dit is noodsaaklik om die tekens van seksuele afpersing te herken. Tieners wat hul toestelle vermy of ongewoon angstig oor sosiale media optree, mag bedreigings ervaar. Hulle mag van familie en vriende onttrek en geheimsinnig raak oor hul aktiwiteite. Emosionele nood, insluitend simptome van depressie, vrees of skaamte, is algemeen. As ’n tiener laat blyk dat hulle bedreig word maar weier om verder uit te brei, is dit belangrik om dit ernstig op te neem en te ondersoek.

Gevolge van seksuele afpersing

Die emosionele en sielkundige impak van seksuele afpersing op tieners kan verwoestend wees. Slagoffers ly dikwels aan angs, skaamte, depressie, en in ernstige gevalle, selfmoordgedagtes. Baie onttrek sosiaal uit vrees vir oordeel, wat lei tot isolasie van vriende en familie. Stres van die trauma kan ook hul akademiese prestasie beïnvloed, wat dit moeilik maak om te fokus en in die skool te slaag.

Wat ouers en tieners kan doen

Ouers en tieners kan pro-aktiewe stappe neem om seksuele afpersing te voorkom en daarop te reageer:

1. Praat oor aanlyn veiligheid

Onderrig tieners oor die gevare van die deel van persoonlike of eksplisiete inhoud aanlyn, selfs met individue wat hulle vertrou. Moedig hulle aan om vreemdelinge te vermy en privaatheidsinstellings op hul rekeninge te gebruik.

2. Moedig oop kommunikasie aan

Skep ’n omgewing waar tieners veilig voel om aanlyn ervarings te bespreek sonder vrees vir oordeel of straf. Verseker hulle dat dit nooit hul skuld is as hulle geteiken word nie.

3. Herken rooi ligte

Leer tieners om verdagte gedrag te identifiseer, soos vreemdelinge wat te vriendelik is of enigeen wat druk uitoefen vir persoonlike foto’s of video’s.

4. Neem onmiddellike aksie

As seksuele afpersing voorkom, moenie die oortreder se eise nakom nie. Bewaar eerder alle bewyse, insluitend boodskappe, skermgrepe, en rekeningbesonderhede, en rapporteer die voorval aan beide die platform en Suid-Afrikaanse wetstoepassers.

5. Soek emosionele ondersteuning

Die hantering van seksuele afpersing kan traumaties wees. Berading of terapie kan slagoffers help om hul emosies te verwerk en selfvertroue te herwin.

Die Cybercrimes Act 19 van 2020 speel ’n belangrike rol in die bekamping van seksuele afpersing deur die verspreiding van intieme beelde of video’s sonder toestemming te kriminaliseer. Verder kan individue wat hierdie inhoud verder deel of die verspreiding daarvan aanmoedig, aangekla word onder Artikel 17 van die Wet.

Slagoffers het die opsie om siviele regsstappe te volg, benewens kriminele aanklagte. Onder die beginsel van crimen injuria kan individue wie se waardigheid of privaatheid geskend is, vergoeding eis vir die nie-materiële skade wat deur hierdie onregmatige dade veroorsaak is.

Hulpbronne vir ondersteuning

As u of u kind hulp nodig het, kontak die volgende hulpbronne:

• Childline: 0800 05 5555
• Lifeline: 011 728 1347
• Suid-Afrikaanse Polisiediens: 10111 of 086 001 0111
• Die Departement van Justisie en Grondwetlike Ontwikkeling: 012 315 1111
• Die Departement van Maatskaplike Ontwikkeling: 012 312 7500

Geskryf deur Adri de Bruyn van A de Bruyn Attorneys. Adri is ’n toegewyde prokureur en notarisklerk met meer as tien jaar ondervinding, sowel as ’n ma wat die uitdagings van gesinsverantwoordelikhede verstaan. Adri spesialiseer in skuldmediasie en geskilbeslegting, wat haar in staat stel om kliënte persoonlik en betroubaar by te staan. Sy streef daarna om hulle deur moeilike tye te help met oplossings wat regverdig en volhoubaar is.